Coronavirus in Cuba 2020 | Informatie over de situatie en reizen naar Cuba

COVID-19 coronavirus in Cuba: hoe gaat het en wanneer kan je weer op reis?

Het coronavirus COVID-19 houdt de wereld in zijn greep en vakantieplannen zijn nog nooit zo onzeker geweest als dit jaar. Sommige mensen zijn deze zomer in 2020 op pad gegaan binnen Europa, anderen trokken erop uit in eigen land. Langzaam komen de gedachtes aan vakantieplannen búiten Europa weer bovendrijven. Want deze coronapandemie duurt langer dan menigeen had kunnen denken, en de verre reizen die voor het najaar op de planning staan, zijn nog steeds onzeker. Natuurlijk zijn Jesús & ik ook heel benieuwd of en wanneer we weer naar Cuba kunnen reizen. Ik heb de afgelopen tijd al wat vragen gekregen over het coronavirus in Cuba en wat wij verwachten voor reizen in de toekomst, dus bij deze een blogpost met onze kijk op reizen naar Cuba in de komende periode.

Blog voor het eerst verschenen: 12 juni 2020. Laatste update: 30 december 2020

.

---

Disclaimer

Ik heb best even getwijfeld of ik deze blog zou schrijven, want wij zijn natuurlijk geen medisch specialisten, geen opiniemakers en zeker ook geen waarzeggers die de toekomst kunnen voorspellen. Maar als je van plan bent om in de komende maanden naar Cuba te reizen – omdat je al een ticket op zak hebt, of omdat je nieuwe plannen aan het maken bent – ben je misschien wel op zoek naar wat info over de coronasituatie in Cuba. Vandaar dat ik heb geprobeerd om informatie te verzamelen en in dit blog een overzicht te geven van de situatie. Ook vertel ik hoe wij op dit moment staan tegenover reizen naar Cuba en wanneer we denken dat we weer kunnen afreizen. Natuurlijk is dit een persoonlijke afweging en geen objectief advies, dat moge hopelijk duidelijk zijn.

Ik zal proberen dit blog up to date te houden als er nieuwe informatie beschikbaar komt vanuit de Nederlandse of Cubaanse overheid, omtrent reizen naar Cuba. Dit blog is voor het eerst verschenen op 12 juni 2020. Laatste update van dit blog: op 30 december 2020.

Ben je op zoek naar de nieuwste informatie? Check dan dit meest actuele blog uit 2023! > Reizen in Cuba in 2023

Allereerst, wat is de situatie qua reizen op dit moment?

Sinds 24 maart 2020 mogen buitenlanders niet meer naar Cuba reizen, en op 31 maart kondigde de Cubaanse overheid een complete sluiting aan van de het luchtruim voor commerciële vluchten. Dat betekent dus dat de Cubaanse grenzen daarmee zijn gesloten. Deze sluiting werd afgekondigd per direct en zonder einddatum; het is nu (half september) nog steeds onzeker wanneer het luchtruim weer zal openen.

Er gaat nog wel heel af en toe een vlucht naar Cuba, maar dit zijn repatriëringsvluchten met Cubanen vanuit bijvoorbeeld Madrid (er wonen veel Cubanen in Spanje). Op dit moment mogen alle mensen die geen inwoner zijn van Cuba, niet naar het land reizen. Dus alleen Cubanen en mensen met een Cubaanse verblijfsvergunning mogen het land nog binnen, maar zij moeten bij binnenkomst wel eerst 14 dagen in quarantaine én ze moeten toestemming hebben van de Cubaanse overheid om te reizen.

Update 9 oktober 2020

Gisteren werd bekend dat het Cubaanse luchtruim op 12 oktober weer open zal gaan voor internationale vluchten. Dit geldt echter nog NIET voor de luchthaven van Havana, want de coronasituatie in Havana is nog niet genoeg onder controle. Welke vluchten er vanuit Europa weer zullen gaan starten, per wanneer en naar welke luchthaven, is nog niet bekend.

Update 16 november 2020

Sinds 15 november is de luchthaven van Havana ook weer open! Internationale lijndienstvluchten naar Havana kunnen dus weer gaan opstarten. Het is nu de vraag welke airlines er hun route naar Havana weer in gebruik zullen gaan nemen, en per wanneer. Als je nu in vluchtenzoekmachines als Vliegtickets.nl een zoekopdracht naar Havana intypt, kun je vanzelf zien welke maatschappijen weer vliegen op de datum dat je naar Cuba wilt gaan.

Cijfers over het coronavirus in Cuba

De Cubaanse overheid publiceert elke dag de cijfers van corona in Cuba. Jesús zat de eerste weken altijd aan zijn telefoon gekluisterd op het moment van bekendmaking, zeker toen het virus in het begin flink begon op te lopen. De curve is een hele tijd flink afgezwakt geweest, maar is de laatste tijd net als bij ons in Nederland weer wat opgelopen. De aantallen van coronabesmettingen in Cuba zijn wel een stuk lager dan in Nederland.

Situatie op 12 juni 2020

Er zijn in totaal 2.233 bevestigde gevallen van het coronavirus in Cuba, waarvan 84 patiënten zijn overleden. De meeste besmettingen komen voor in hoofdstad Havana en de aangrenzende gemeenten, namelijk bijna de helft van alle gevallen. Ter vergelijking: Cuba heeft 11 miljoen inwoners en 84 doden, Nederland heeft 17 miljoen inwoners en ruim 6000 doden. Cuba heeft gelukkig dus veel minder slachtoffers, zowel in absolute cijfers als relatief.

In veel landen in Latijns-Amerika is de coronauitbraak nog in volle gang, zoals in Brazilië en in Mexico. In Cuba zijn de aantallen geïnfecteerden en doden een heel stuk lager. De Cubaanse overheid verklaarde begin juni dat ze de coronauitbraak onder controle hadden, na negen opeenvolgende dagen zonder coronadoden.

Situatie op 30 december 2020

Er zijn in Cuba op dit moment 12.056 besmettingen vastgesteld, waarbij het dodental ondertussen is uitgekomen op 146. Sinds eind november lopen de besmettingen weer op, nadat een hele tijd leek dat het virus op Cuba onder controle was. Er wordt over gesproken dat dit verband kan houden met de opening van het internationale luchtruim, dus dat er toeristen weer nieuwe besmettingen het land in hebben gebractht. Nog even ter vergelijking: in Nederland zijn nu ruim 800.000 vastgestelde besmettingen en staat het dodental op meer dan 11.000.

Ben je op zoek naar de nieuwste informatie? Check dan dit meest actuele blog uit 2021! > Cuba opent voor toeristen per 15 november 2021 

Aanpak van de Cubaanse overheid in deze coronacrisis

Al vanaf het begin van de uitbraak heeft de Cubaanse overheid een heel actief beleid gevoerd om besmette coronapatiënten op te sporen en af te zonderen. Cuba doet actief contactonderzoek bij besmettingen en ze doen heel veel tests. De overheid heeft een enorm team van medische assistenten ingezet die langs alle huishoudens gaan, deur tot deur, om temperatuur op te meten en uitleg te geven over het coronavirus in Cuba en hoe gezond te blijven. Ik was heel bang voor een grote uitbraak in Cuba, maar het lijkt er toch op dat het actieve beleid zijn vruchten afwerpt en de aantallen relatief gezien meevallen.

De coronamaatregelen in de samenleving

Er is in de meeste delen van Cuba geen officiële lockdown in effect, mensen mogen zich buiten op straat begeven. In de praktijk betekent het wel dat veel winkels en restaurants gesloten zijn. Transport is grotendeels opgeschort en provinciegrenzen zijn gesloten, het is niet de bedoeling dat er grote verplaatsingen plaatsvinden. Wanneer de bussen weer zullen gaan rijden is nog niet bekend. De scholen zijn van maart tot september gesloten geweest en het dragen van een mondkapje in het openbaar is op dit moment verplicht. Toeristische attracties zijn nog gesloten – maar er zijn ook geen toeristen om ze te bezoeken, dus tja. Interessant weetje: de Cubaanse overheid heeft de prijs van het internet voor huishoudens in Cuba verlaagd, om te stimuleren dat mensen thuis blijven tijdens het coronavirus in Cuba.

Social distancing wordt door de overheid aangeraden, maar eerlijk gezegd: dat komt niet bij elke Cubaan even goed door. Er bereiken mij regelmatig foto’s en video’s van Cubanen die op elkaar gepakt in de rij staan voor een winkel of slager. Want dat is wel een heel nijpend effect van de coronacrisis in Cuba: nu er geen toeristen meer komen, zijn de inkomsten vanuit het toerisme voor de overheid enorm afgenomen. En dat heeft als gevolg dat er minder geld is voor voedselimporten, waardoor in de winkels de schappen leeg zijn en er schaarste heerst voor voedsel. Nu zijn de Cubanen daar met vlagen wel aan gewend, maar op dit moment is er echt heel erg weinig te koop.

Meer Cuba: Voorbereidingen voor je reis naar Cuba – handige checklist!

Hoe gaat het met de familie van Jesús?

We hebben de ouders van Jesús aan het begin van de pandemie op het hart gedrukt heel spaarzaam te zijn met geld, omdat er de komende maanden geen geld bij hen zal binnenkomen via het toerisme. De moeder van Jesús is een kei in besparen, maar zoals ze zelf zegt: ze kan het geld ook helemaal nergens aan uitgeven. Want zoals eerder vermeld is er dus helemaal niks te koop nu. Veel Cubanen zijn de afgelopen weken weer afhankelijk geworden van het beruchte rantsoenenboekje, waarmee ze op de bon bij de staatsbodega rijst, bonen, olie en zeep kunnen kopen. Zoals ze vroeger deden. Ik maakte me in het begin van de uitbraak erg zorgen over de staat van de gezondheidszorg in Cuba en de weinige middelen die er voor handen zijn; zeker in combinatie met de slechte gezondheid van de moeder van Jesús. Maar in Viñales, waar zijn familie woont, is de uitbraak beperkt gebleven tot slechts een handvol gevallen en het lijkt erop dat het ergste gezondheidsgevaar nu geweken is. Fieuw.

Toeristengeld ontbreekt op dit moment in Cuba

Niet alleen de Cubaanse overheid, maar ook veel Cubaanse particulieren zijn afhankelijk van het toerisme: reizigers brengen euro’s en dollars mee, en geven aardig wat geld uit in het land. Heel veel Cubanen werken in het toerisme en verdienen zo een flink bedrag bij, zoals mensen met een casa particular, een taxi of een paladar (particulier gerund restaurant). En als er geen toeristen zijn, verdienen ze dus geen extra geld. Heel veel Cubanen die níet in het toerisme werken, zijn tóch afhankelijk van dit toeristengeld: want de Cubanen die wel in het toerisme werken en dus goed verdienen, geven dit verdiende geld vervolgens uit aan allerlei zaken: ze verbouwen hun huis en kopen verf, ze geven vaker een feestje en kopen een varken voor aan het spit, ze kopen een nieuwe koelkast of televisie voor in hun huis. Voor al deze dingen bestaat er in Cuba en zwarte markt en hier verdienen heel veel Cubanen hun geld mee. En nu dus niet, want er zijn geen toeristen, niemand verdient wat extra en niemand geeft dus ook geld uit. Moeilijk hoor, want hiermee komen een heleboel Cubanen met kleine privébedrijfjes in de knel tijdens het coronavirus in Cuba.

Lees ook: Geld in Cuba | Groot nieuws: dubbele valuta afgeschaft in 2021

Reizen naar Cuba in de nabije toekomst?

Cuba heeft het toerisme dus heel hard nodig om de samenleving draaiende te houden. De Cubaanse overheid publiceerde in juni 2020 een plan hoe ze het land in drie fasen weer open willen stellen. De eerste fase is het binnenlandse toerisme, dus Cubanen die naar campismo’s en hotels gaan in hun vrije tijd. Hiermee kunnen ze dus weer (beperkt) reizen over het eiland. Stap twee is het opstarten van internationaal all inclusive-toerisme naar de noordelijke cayo’s, een strip met resorts rondom Cayo Santa Maria, Cayo Coco en Cayo Guillermo. Vooral veel Canadezen reizen naar deze resorts en dit zijn belangrijke inkomsten voor de Cubaanse overheid. Het internationale toerisme naar de rest van het eiland zal pas in de derde fase opstarten.

Voor de meeste toeristen zijn september en oktober de minst populaire maanden om naar Cuba te reizen, omdat het dan orkaanseizoen is. Vanaf november begint het toeristenseizoen weer, als de kans op orkanen en regens afneemt en de dagen weer droog zijn. De Cubaanse overheid neemt nu vrij strenge maatregelen, omdat ze het toeristenseizoen vanaf november zonder complicaties door willen laten gaan. Veel reisorganisaties die reizen uitvoeren naar Cuba, raden aan om je vlucht te boeken met een vertrek na 31 oktober, zodat de goede reistijd begonnen is en er nog een paar extra maanden overheen gegaan zijn waarin Cuba weer langzaam kan opstarten na het coronavirus in Cuba.

Update 16 november 2020

Ondertussen is bekend dat de internationale luchthaven van Havana per 15 november 2020 weer geopend is. Toeristen kunnen dus weer gebruik gaan maken van lijndienstvluchten om naar Cuba te reizen.

Onze eigen reisplannen naar Cuba

Jesús had zelf eind april 2020 een vlucht naar Cuba gepland staan, maar die vlucht ging logischerwijs helaas niet door door het coronavirus in Cuba. De volgende vlucht was ook al geboekt: half september 2020 zouden we met zijn drietjes naar Cuba reizen. Ik had in juni nog goede hoop: als fase één en twee van de versoepeling in Cuba goed zouden verlopen, kon het zijn dat fase drie begin september in kon gaan. En dat we dan misschien inderdaad naar onze familie in Cuba zouden kunnen reizen. Helaas helaas, een reis in september zat er helaas ook niet in.

Lees ook: De beste reistijd voor Cuba

Update 18 september 2020 – coronavirus Cuba

Ondertussen zijn we enkele weken verder en het luchtruim van Cuba is nog steeds vrijwel gesloten. Jesús en ik zouden eigenlijk op dit moment samen met Robin in Cuba zitten, maar helaas: we moesten onze trip uitstellen naar een onbekend later tijdstip. We houden onze fingers crossed voor november, in de hoop dat er dan wat versoepelingen volgen.

Wél is er enig nieuws met betrekking tot vluchten naar Cuba: op 4 september 2020 is de eerste chartervlucht van Air Canada geland op het vliegveld van Cayo Coco vanuit Montreal, met Canadese toeristen die vakantie hebben gevierd in één van vier toegewezen all inclusive resorts op de noordelijke cayo’s. En deze week las ik het nieuws dat er vanaf 26 september ook een wekelijkse chartervlucht van Air Canada vanuit Toronto zal zijn naar Cayo Coco voor all inclusive toerisme. Dit is heel mondjesmaat het begin van fase 2, waarin internationaal chartertoerisme naar de resorts weer mogelijk zal zijn. Van fase 3, oftewel de opening van het luchtruim voor reguliere vluchten, is helaas nog geen sprake.

Havana de hele maand september in lockdown

Op 1 september is Havana weer in stricte lockdown geplaatst, omdat het aantal besmettingen daar flink opliep. Restaurants, bars en zwembaden zijn gesloten, openbaar vervoer in de stad is gestaakt en een bezoek aan een van de stranden is verboden. Ook geldt er een avondklok tussen 19 uur en 5 uur. In eerste instantie zou de lockdown gelden voor 14 dagen, maar deze is in Havana verlengd tot 30 september 2020. Op 1 oktober 2020 is de lockdown in Havana weer opgeheven omdat de corona-aantallen aan het afnemen zijn. Transport in de stad rijdt weer, stranden zijn weer open en ook winkels en restaurants functioneren weer.

Update: 30 december 2020 – coronavirus Cuba

Cuba is weer geopend voor internationaal toerisme, luchthavens zijn weer operationeel, lijndienst- en chartervluchten zijn weer opgestart, en toeristische bedrijven (zowel van de staat als particulier) mogen weer open. Reizen tussen de provincies en slapen in hotels en casas particulares is dus wel weer toegestaan.

De Cubaanse overheid heeft aan dat alle provincies in Cuba terug zullen keren naar het ‘nieuwe ‘normaal’, waarin een aantal regels gelden omtrent corona. Zo is in afgesloten ruimtes het gebruik van een mondkapje verplicht, moet er tussen mensen afstand bewaard worden en moeten mensen met klachten thuisblijven. Het Cubaanse medische personeel gaat vooralsnog door met de huisbezoeken die ze door heel Cuba afleggen, stad na stad, buurt na buurt, waarbij inwoners gecontroleerd worden op hun gezondheid en eventuele coronaverschijnselen.

Voorwaarden voor reizigers naar Cuba

Reizigers die naar Cuba willen, moeten aan een aantal voorwaarden voldoen:

LET OP: deze regels zijn sinds 6 februari 2021 weer aangepast! Binnenkort volgt een nieuw blog met de huidige regels voor reizen naar Cuba in 2021.

• een gezondheidsverklaring invullen
• een PCR-test met een negatieve uitslag tonen bij aankomst in Cuba, die niet ouder is dan 72 uur (verplicht vanaf 1 januari 2021)
• een PCR-test laten afnemen op de luchthaven van aankomst in Cuba
• een verplichte quarantaine in het eerste hotel of in de casa particular in afwachting van de negatieve uitslag van de lokale PCR-test (meestal zo’n 48 uur). Als deze uitslag negatief is, kan je vrij reizen over het eiland. Is de test positief, dan word je opgenomen in medische quarantaine in een staatscentrum.
• Cubaanse inwoners die terugreizen naar het eiland en hun familie willen opzoeken, moeten na deze 48 uur nog langer in thuisquarantaine blijven en op dag 5 na aankomst nog een PCR-test laten afnemen. Pas als deze uitslag negatief is (48 uur later), zijn ze vrij om naar buiten te gaan. Ook hier geldt medische quarantaine in een staatscentrum bij een positieve uitslag.

Reizen naar Cuba post-corona

Hoe de reizen er precies uit gaan zien, dat weten we natuurlijk nog niet. Nu de eerste reizigers weer op pad kunnen, zien we wat het betekent om post-corona vakantie te vieren in Cuba. Vliegen met een mondkapje op, maar ter plekke wel genieten van mooie natuur, witte stranden, een mojito op het terras en vrolijke salsamuziek op de achtergrond (natuurlijk met inachtneming van lokale regels en gepaste afstand)? Ik hoop dat het in Cuba ook kan!  ❤

Nu er sinds half november 2020 weer meer en meer vluchten naar Cuba gaan sinds de opening van het luchtruim en het vliegveld naar Havana, begint zich steeds beter een beeld te vormen van hoe reizen naar Cuba er nu uit zal zien. Binnenkort verschijnt er op dit blog een nieuw artikel over reizen naar Cuba in 2021! Houd deze website dus in de gaten, en volg me op Facebook voor de laatste updates.

Bron van het laatste nieuws op 30 december 2020 (in het Spaans): Periodico Cubano

---

Op de hoogte blijven van alle nieuwe atikelen op dit blog? Zoals de laatste updates en tips over Cuba? Maar ook inspiratie over andere bestemmingen? Volg mij op Facebook!