Hoeveel hebben we uitgegeven in Bolivia?

Vanmorgen zijn we, na bijna drie maanden doorgebracht te hebben in Bolivia, weer geland in Ecuador. Tijd dus voor een nieuwe ‘kostenpost’! Van tevoren hadden we onszelf een dagbudget gesteld van €35 per dag met z’n tweetjes, gebaseerd op het feit dat we het in Ecuador hebben gered voor €45 per dag en het leven en reizen in Bolivia waarschijnlijk wat goedkoper is. Is het gelukt?

Ook deze drie maanden heb ik onze uitgaven weer trouw bijgehouden in Trail Wallet op mijn iPhone, ik blijf dat echt een fantastische app vinden. Dat wordt nog afkicken, als ik straks weer even in Nederland ben ;-) We begonnen onze reis in La Paz en hadden daar al snel door dat €35 per dag met z’n tweetjes niet haalbaar was. We zaten rap op €45 per dag, waarbij we megagoed op onze uitgaven letten. We hadden wel verwacht dat La Paz duur zou zijn, dus probeerden met man en macht de kosten in de periode erna naar beneden te krijgen. Waren we hierin succesvol?

Here we go: onze dagelijkse uitgaven tijdens bijna drie maanden Bolivia komen uit op (…. tromgeroffel …): €46,15 per dag met z’n tweetjes, oftewel €23,08 per persoon. Oeps. Dat is wel een flink stuk hoger dan de van tevoren bedachte €35! Sterker nog, het is ook meer dan we in Ecuador uitgaven per dag. Dusss… Al snel hadden we door dat €35 per dag met z’n tweetjes ons niet ging lukken en dus rekten we het dagbudget al snel op naar €45 per dag (zo’n 350 boliviano’s).

Na even nadenken was het eigenlijk wel logisch dat onze uitgaven hier wat hoger lagen. Zo hebben we in Ecuador een paar leuke samenwerkingen gehad met reisorganisaties, waardoor we gratis overnachtingen en gratis excursies konden doen. In Bolivia hebben we elke overnachting en elke excursie zelf betaald. Ook hebben we in Ecuador twee weken vrijwilligerswerk gedaan in de taalschool van Mayra in Baños, waarbij we gratis in een mooi appartement konden slapen. Dat hielp ons om de kosten in Ecuador te drukken en die leuke voordeeltjes hadden we in Bolivia niet. Daar tegenover stond dat ik in Bolivia meer betaald werk voor Nederlandse bedrijven heb kunnen doen, dus het inkomen lag wel hoger dan tijdens onze periode in Ecuador. Al met al spelen we dus redelijk quitte, als je de inkomsten en uitgaven van elkaar af trekt.

Goed, tijd voor een overzicht! Hoeveel hebben we uitgegeven aan welke categorie? Eerst even een overzichtje en daarna wat meer uitleg.

> accommodatie: 30,5%
> transport: 6,5%
> eten en drinken: 46,1%
> excursies en entreegelden: 9,6%
> entertainment: 2,4%
> overig: 4,9%

Accommodatie: 30,5% oftewel €1.197,03

De prijzen van hostals en hotels lagen in Bolivia zeker lager dan in Ecuador. Zo sliepen we in Sucre in een fijn hostal (met gedeelde badkamer) voor 70 bolivianos (€9) per nacht, net als in Copacabana waar we een kamer hadden met eigen badkamer voor 70 bolivianos (€9) per nacht. De grote steden waren wel wat duurder; in La Paz, Cochabamba en Santa Cruz kostten onze hotelkamers met eigen badkamer zo’n 150 tot 160 bolivianos per nacht, oftewel ongeveer €21. De rest van de plekken zat er ongeveer tussenin. Een aantal nachten brachten we ook door in nachtbussen; op die manier konden we wat besparen op onze overnachtingskosten. Overigens vonden we ritten van langer dan 7 uur ook niet echt relaxt in een dagbus; dan liever de nachtbus en half slapend de tijd doorbrengen. Dat is vast niet iedereen met me eens, maar voor ons werkte het prima.

Zo ziet een hotelkamer van €9 er uit in Bolivia. Niet heel slecht, toch?

 

Transport: 6,5% oftewel €253,47

Wie even op de kaart kijkt ziet het al snel: Bolivia is een gigantisch land! Ongeveer 26x zo groot als Nederland, dus je kunt je voorstellen dat wij in drie maanden tijd flink wat kilometers hebben afgelegd. De kortste busritjes duurden al gauw drie uur en de langsten duurden 15 uur en dat waren nachtbusritten. De bussen zijn niet duur, ongeveer €1 per uur, maar met zulke lange ritten lopen de kosten dus wel op. Voordeel is wel dat we ons niet zo vaak verplaatsten als in Ecuador en wat langer op een plek bleven. Dan blijkt maar weer dat ‘slow travel’ zeker qua vervoerskosten gunstig is voor je portemonnee.

Eten en drinken: 46,1% oftewel €1.807,49

Het duurde even voordat we in Bolivia doorhadden hoe we goedkoop konden eten en drinken. In Ecuador waren we erg gewend geraakt aan de goedkope ‘almuerzos’, maar die konden we in La Paz – waar we alles bij elkaar ongeveer een maand hebben doorgebracht – niet echt vinden. Geen lekkere in elk geval. Daarbij telt La Paz een boel goede restaurants en daar hebben we het maar even flink van genomen: uit eten bij Cubaans restaurant El Sabor Cubano, Mexicaans restaurant La Cueva en Nederlands gerund restaurant Sol y Luna. En nog een keer. En nog maar een keer… hihi. Na wat weken hadden we – vooral buiten La Paz – door hoe we in Bolivia goedkoop de dag konden doorkomen: zo ontbeten we in Sucre op de lokale markt elke dag voor een gezamenlijke prijs van €1,60 en lunchten we op deze zelfde markt samen voor €3,30. Op straat kosten versgeperste fruitsapjes maar 5 bolivianos (€0,65) en lekkere versgebakken salteñas – de Boliviaanse versie van empanada’s, gevuld met gehakt, kip en groenten – kosten maar een euro. En het is nog lekker ook! De lokale markt was dus zeker de oplossing om onze uitgaven wat naar beneden te krijgen.

Maar goed, eten en drinken is veruit onze grootste kostenpost. Hier in Bolivia hebben hostals niet vaak een keuken, wat in Ecuador nog wel eens het geval was. Daarbij houden we gewoon heel erg van eten…! Onze allereerste post in Ecuador begon er al mee en er is in de tussentijd eigenlijk niets veranderd :-) Gemiddeld gaven we per persoon €10,75 per dag uit aan eten en drinken, inclusief Edith’s chocoladeverslaving en Jesús’ voorliefde voor friet (want aardappelen, die hebben ze in Cuba niet!). Als je het zo bekijkt, valt het ineens wel weer mee hè, dat bedrag.

Jesús is helemaal in zijn nopjes met lamavlees!

Excursies en entreegelden: 9,6% oftewel €376,64

We hebben niet veel excursies gedaan, maar degene díe we deden, waren meteen echt heel gaaf. Bijvoorbeeld de driedaagse tour over de zoutvlakte en door de ruige omgeving van Uyuni, de trip naar Isla del Sol in het Titicacameer, een paardrijdtocht in Tupiza en een tour door de mijnen van Potosí. Stuk voor stuk ook geen goedkope excursies, maar wel zeker de moeite waard. We hebben wel nog halfslachtig geprobeerd wat gratis tours te krijgen in ruil voor publiciteit op mijn blog, maar omdat ik vooral veel tijd hard bezig was met werken, was er niet echt tijd om dit goed uit te zetten of op te volgen. Dat hoop ik bij een volgende reisbestemming wat structureler aan te pakken, want dat zijn wel echt de leuke mogelijke voordeeltjes van het runnen van een reisblog.

Entertainment: 2,4% oftewel €92,62

Niet een erg groot bedrag, en op een sporadische mojito van Edith hier en daar na, bijna volledig uitgegeven door Jesús. Door zijn baantjes in restaurants en bars ontmoette hij veel gezellige mensen en daar ging hij in het weekend wel eens mee uit. We hebben een paar keer samen genoten van het happy hour in een bar, altijd goed voor het budget. En een flesje wijn af en toe op de hotelkamer, want hier in Bolivia wordt dus behoorlijke goede wijn gemaakt!

Overig: 4,9% oftewel €195,12

De categorie ‘overig’ is altijd een beetje een onbeduidende. Wat valt daar nou onder? Nou, als ik het lijstje af ga kom ik de volgende dingen tegen: shampoo-douchegel-zonnebrand-deodorant, wasserijkosten, rollen wc-papier, handschoenen en mutsen tegen de vrieskou (voor Edith in Uyuni, voor Jesús in heel Bolivia, haha), de kapper, internetcafe’s (ja echt waar, soms was de wifiverbinding te beroerd voor mij om fatsoenlijk te kunnen werken en moest ik naar een internetcafé) en een flinke voorraad medicijnen voor respectievelijk hoogteziekte, een ontstoken kies en nog een keer hoogteziekte. Een beetje een ratjetoe met van alles en nog wat dus.

De buitencategorie ‘Jesús & Cuba’

Ja en dan is er dus nog die speciale categorie die we de vorige keer bij het kostenplaatje van Ecuador hebben geintroduceerd: ‘Jesús & Cuba’. Ik houd deze kosten apart, omdat ze voor ons van toepassing zijn, maar voor andere reizigers eigenlijk niet. Zo kunnen jullie makkelijker vergelijken of het kostenplaatje wat wij hierboven schetsen, ook een beetje voor jullie geldt. Daarbij zijn het kosten die voor ons vaak ook een beetje buiten het dagelijkse eten-drinken-reizen-slapen-plaatje vallen, dus ik vind het fijn om ze apart bij te houden.

Die buitencategorie, dat was een flinke deze maand. En die zit dus nog niet in het dagbedrag van €46,15… Aiiii. Hier in Bolivia vielen de volgende kosten in deze speciale categorie: visumkosten voor Jesús (1 visum en 2x verlenging voor €100), Engelse privéles, telefoonkosten naar Cuba, een bril en een boel kado’s voor het Cubaanse thuisfront. Jesús heeft hier in Bolivia natuurlijk een paar weken gewerkt en daarmee aardig wat cash verdiend; dat heb ik mooi verrekend met deze kosten en dus tel ik ze lekker niet mee voor het eindtotaal. Zo, creatief boekhouden :-) Zou ik al die kosten wel meetellen, dan komt ons officiële eindbedrag uit op €51,22 oftewel €25,61 per persoon per dag. Nog steeds te overzien, maar dus wel echt hoger dan in Ecuador.

 

Binnenkort volgt er nog een laatste kostenplaatje van deze trip naar Zuid-Amerika, namelijk: wat kosten de Galapagos on-a-budget? Want morgen (!) vliegen we naar deze geweldige eilandengroep in de Pacifische Oceaan. Can’t wait! Iedereen zegt dat de Galápagoseilanden reteduur zijn, maar ondertussen ben ik op het internet al verschillende artikelen tegengekomen die zeggen dat het wel meevalt, als je slim op je geld let. En dit zullen wij zeker gaan doen!

---

Zo, wat vinden jullie van onze uitgaven in Bolivia? Is het een beetje wat je had verwacht? En zou je zelf rond kunnen komen van dit bedrag denk je? Laat vooral een comment achter, vinden we leuk! :-D